Yurt dışına gönderdiğimiz domatesi, biberi bir bir Avrupa Birliği sınırdan geri çeviriyor.
Sebep: Yüksek pestisit kalıntısı!
Peki bu “pestisit” nedir ve neden bu kadar önemli?
Pestisit, tarımda zararlılarla savaşmak için kullanılan bir kimyasal. Ama sadece böceği öldürmüyor.
Senin karaciğerine, böbreğine, hormonlarına ve hatta çocuğunun gelişimine bile zarar verebiliyor.
Bazı türleri doğrudan kanser riskiyle dahi ilişkilendiriliyor.
Bizden farklı olarak Avrupa Birliği sadece lezzete değil, kalıntı limitlerine bakıyor.
Limit aşıldı mı? Bitti. Ürün direk reddediliyor.
Ve ürünlerin kimi orda imha ediliyor, kimi ise Türkiye’ye geri dönüyor!!!
Peki geri dönen bu ürünler ne oluyor?
Tarım Bakanlığı “Denetleniyor, uygunsuz olanlar imha ediliyor” diyor.
Ama açık konuşayım… Bu süreç ne kadar şeffaf, gerçekten iç piyasa korunuyor mu, bilmiyoruz.
Ve bu belirsizlik, işte asıl endişe kaynağı.
Peki biz evde ne yapabiliriz?
Michigan State University diyor ki:
10 saniyelik musluk suyu yıkaması neredeyse etkisiz.
En etkili temizlik yöntemi:
• 1 çay bardağı sirkede 15-20 dk beklet
• Alternatif olarak 1 yemek kaşığı karbonatlı suda 15-20 dk beklet
• Tabi en etkili yöntemse önce sirke, sonra karbonat banyosu!
Bu yöntemle hem suda hem yağda çözünen pestisitleri önemli ölçüde azaltabiliyorsun.
Ama her gıda eşit değil tabi
Pestisit kalıntısı en çok: Çilek, üzüm, kiraz, şeftali, nektarin, elma ve armutta birikiyor.
“E sen de en iyisi köy ürünleri, ordan alır getirtirim mi” diyorsun?
Ne yazık ki “köy ürünü” demek “doğal” demek değil.
Organik hiç değil!
Organik tarım; tohumdan sofraya kadar hiçbir sentetik kimyasalın kullanılmadığı, izlenebilir bir süreçtir.
Ama köyde çoğu üretici neyi, ne zaman, hangi dozda verdiğini bile bilmiyor.
Antalya’da yapılan bir saha çalışmasına göre:
Çiftçilerin %52’si pestisit sonrası bekleme süresine uymuyor.
%64’ü sadece hastalık çıkarsa ilaç kullanıyor.
Yani önleyici değil, panik tarımı yapılıyor.
Bu da demek oluyor ki, “tek tek dalından elle toplandı” diye gelen meyve, markettekinden daha riskli olabilir.
Çözüm?
Bilimsel veriler diyor ki:
Organik beslenme, pestisit maruziyetini azaltmada en etkili yöntem.
2019’da yapılan bir çalışmada organik beslenen hamile kadınların idrarındaki pestisit metaboliti %70 azalttığını göstermiş.
Başka bir çalışmada, sadece 2 haftalık organik Akdeniz diyetiyle pestisit kalıntısı %91 oranında azaldığı açıklanmış.
Ama dikkat:
Organik demek “hiç ilaç yok” demek değil.
Doğal pestisitler kullanılabiliyor ama sentetiklere göre çok daha kontrollü ve vücut için daha az zararlı.
Son söz olarak söylemek istediklerim …
“Doğal” bir pazarlama stratejisidir.
“Organik” ise bir gıda güvenliği kriteridir.
Panik yapma, bilinçli ol.
Sebze meyveyi pestisit kullanılıyor diye hayatından asla çıkarma.
Ama ne yediğini bil, analiz et, seç ve doğru yıka.