BLOG

Yapay Tatlandırıcılar

Değerli okuyucularım bir önceki yazımda doğal tatlandırıcılardan bahsetmiştim bu yazımda da sizlere yapay tatlandırıcılar hakkında bilgi vermek istiyorum. Yapay tatlandırıcılar, şekerin yerine kullanılan ikameleridir. Tat alma hücrelerindeki reseptörlere bağlanarak beyne tatlı bir lezzet sinyali gönderirler. Şeker gibi kalori içermezler ve düşük kalorili bir alternatif olarak sunulurlar.

En Yaygın Kullanılan Yapay Tatlandırıcılar...
- Sakarin: Şekerden 300-400 kat daha tatlıdır ve kalorisi yoktur. Bazı çalışmalar, sakarinin kanserojen olduğunu öne sürse de ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) sakarinin güvenli olduğunu onaylamıştır.
- Aspartam: İlk dönemlerde aspartamın monosodyum glutamat içeren gıdalarla birlikte alındığında plazma aspartat ve glutamat konsantrasyonlarında artış olabileceğine dair spekülasyonlar vardı. Ancak birçok metabolizma çalışması, insanların aspartam içeren ürünleri tüketmeleri veya monosodyum glutamat ile birlikte almaları durumunda bile plazma aspartat veya glutamat veya aspartat+glutamat konsantrasyonlarının neonatal farelerdeki toksisite görülen konsantrasyonlara ulaşamayacağını göstermiştir.
- Sukraloz: Şekerden 600 kat daha tatlıdır ve kalorisi yoktur. Yüksek sıcaklıklarda bozulmaz.
- Neotam: Kalori değeri ve glisemik indeksi sıfırdır. Vücuttan 72 saatte yarısı absorbe olmadan feçes ile diğer yarısı ise metil ester gurubunun hidroliz metabolitlerine dönüşerek atılır. Hidroliz sırasında çok az miktarda metanol oluşur. İncelemeler sonunda sağlığa zararlı bir etkisinin olmadığı ve fenilketonüri hastaları için de güvenli olduğu bildirilmiştir.
- Asesulfam Potasyum: Şekerden 200 kat daha tatlıdır ve kalorisi yoktur. Yüksek sıcaklıklarda bozulmaz.

Sağlık Üzerine Etkileri…
Yapay tatlandırıcıların sağlık üzerindeki etkileri hakkında çalışmalar yapılmaktadır. Bazı çalışmalar yapay tatlandırıcıların obezite, diyabet, kalp hastalığı ve bazı kanserler gibi sağlık sorunlarına neden olabileceğini göstermektedir. Ayrıca mikrobiyota üzerindeki etkileri de hala araştırılmaktadır ve bazı çalışmalar yapay tatlandırıcıların bağırsak florasını değiştirebileceğini ve sindirim sağlığına olumsuz etkileri olabileceğini göstermektedir. Ancak bu çalışmaların sonuçları net değildir ve daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yayınlanan yönergeler doğrultusunda, yetişkinler ve çocukların günlük şeker tüketim miktarı toplam enerjilerinin %10'undan az olmalıdır. Şeker ve yağ içeren diyetler; obezite, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve yağlı karaciğer hastalığı gibi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir bu nedenle enerji alımını azaltmak, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, dengeli bir beslenme planı oluşturmak ve yapay tatlandırıcıları mümkün olduğunca az tüketmek önemlidir.

Sağlıklı günler dilerim.