BLOG

Gıda İsrafı

Değerli okuyucularım, bugün sizlere geleceğimiz için önemli bir sorun olan gıda israfına değinmek istiyorum.
Tarladan sofraya ulaşıncaya kadar üretilen gıdalar miktar ve kalite bakımından kayıplar yaşamaktadır. Bu kayıplar gıda israfı ve gıda kaybı olarak tanımlanmaktadır. Besin ve ekonomik değer, gıda güvenirliğe açısından yaşanan kayıplar olduğu gibi yetersiz teknoloji, üretim sürecindeki hatalar ve tüketici davranışlarından kaynaklanan kayıplar olarak da karşımıza çıkabilmektedir. Gıdaya duyulan ve duyulacak olan ihtiyaç her geçen gün daha da artmaktadır.

Üretilen Gıdanın Üçte Biri İsraf Olmakta...
Dünya nüfusunun çoğalmasıyla gıda taleplerini karşılamak için global üretimin gelecek 30 yıl içerisinde yaklaşık olarak % 60 oranında artması gerekmektedir. Buna karşılık Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre dünya genelinde her yıl ortalama 750 milyar dolar değerindeki gıda, yani yaklaşık olarak üretilen gıdanın üçte biri israf olmaktadır. Genel olarak israf edilen gıda gruplarına bakıldığında için de en büyük payı meyve ve sebze (%44) almakta, sonrasında kök ve yumrulu bitkiler (%20) ile tahıllar (%19) gelmektedir. Gıda zincirindeki en fazla kayıp ise tüketim (%35), üretim (%24), toplama ve depolama (24), dağıtım (%5) vb. aşamalarda olmaktadır.

FAO verilerine göre orta ve yüksek gelirli ülkelerde tüketici kaynaklı israf oranı düşük gelirli ülkelere oranla çok daha  fazladır. Düşük gelirli ülkelerde tüketici israfının düşük olmasına karşın üretim sürecinde kayıpların fazla olması göze çarpmaktadır.

Ülkemizde Durum Nasıl?
Ülkemiz, dünya genelinde en fazla gıdanın israf edildiği ülkeler arasında yer almaktadır. 2021 Birleşmiş Milletler Gıda İsrafı Raporu’na göre Türkiye'de her yıl 7,7 milyon ton yiyecek çöpe atılmaktadır. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin 2012 yılında gerçekleştirdiği Türkiye’de Ekmek İsrafı Araştırması’na göre Türkiye’de bir yılda 2.1 milyar adet ekmek israf edilmektedir. 

Peki Neler Yapabiliriz?
Doğru ve planlı bir programla ile evlerdeki gıda israfının önüne geçebilmemiz mümkün. Bu sayede binlerce gıdanın çöpe gitmesine engel olabiliriz. Tüketebileceğinizden fazlasını pişirmeyin. Porsiyonları evdeki kişi sayısına göre hesaplayarak hazırlayabilirsiniz. Var olan gıdaları değerlendirmeli ve onları tükettikten sonra alışverişe çıkmalısınız. Artan gıdaları dondurarak değerlendirmek israfı önlemenin etkili yollarından biridir. Gıdaları doğru saklanma koşullarında muhafaza ederek onları uzun bir süre koruyabilir ve israf olmamasını sağlayabilirsiniz. Buzluğa koyduğunuz her gıdaya, buzluğa hangi tarihte konulduğunu mutlaka yazın. Her zaman ilk giren ilk çıkar kuralını uygulayın. Tüketilmeyen yemek ve malzemelerinizi yardım kuruluşlarına ulaştırmak da kulağa hoş geliyor.

Unutmamalıyız ki, her geçen gün önemi daha da artan bu konuya yönelik çabaların ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi, geleceğimiz için önemli bir sorunun ortadan kalkmasına katkı sağlayacaktır.

Sağlıklı günler dilerim.